Bir yıl vazifede. Ukraina Prezidentiniñ Qırım MC-deki Temsilciligi alıp barğan faaliyetniñ neticeleri

Bıltır, yani 2019 senesi ilk yaz (iyün) ayı 25 künü Ukraina Prezidentiniñ 454/2019 sanlı emiri ile Anton Korınevıç Ukraina Prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki Daimiy Temsilcisi vazifesine tayın etildi.

Bu bir sene devamında Ukraina Prezidenti Volodımır Zelenskıy Temsilcilik ögüne qoyğan vazifelerni yerine ketirmek maqsadınen bayağı iş yapıldı: Temsilcilik aqqında Fermanğa deñişmeler kirsetilip, ihtisaslı taqım quvetleştirildi, Kıyiv şeerinde ofis teşkil etildi, Hersondaki ofis ise kenişledi, böyleliknen Qırım mevzusı boyunca idareler arası işbirlik ileriledi, vaqtınca işğal etilgen Qırımdan Temsilcilik hadimlerine muracaat etken er bir vatandaş yardım ala bilmektedir.

Ve bularnıñ episi tek sözde degildir. Temsilcilik öz strategiyasını azırladı, milliy ve halqara seviyelerde areketlerini faalleştirdi, faaliyetini Ukraina çetel işler Nazirligi ile çetelde çalışqan diplomatik müessiselernen uyğunlaştırdı. Ukraina Yuqarı Şurası ve hususan insan aqları ve işğalden azat etüv boyunca Komitet ile işbirlik qurdı. Temsilcilik ile uquq qorçalav teşkilâtlar 6 yıl içinde birinci kere insan aqları ve işğalden azat etüv boyunca Komitetniñ ofisten tış oturuşınıñ doğrudan-doğru ”Çonğar” KÇNN-da keçirilmesine sebepçi oldılar.

Temsilcilikniñ faaliyetinde muim yönelişlerden biri, Ukraina Prezidenti yanındaki uquqiy islâat meseleleri boyunca Komissiyanıñ terkibindeki vaqtınca işğal etilgen topraqlarnı ğayrıdan integratsiya etüv meseleleri boyunca Gruppanıñ faaliyetinde iştirak etüv ve onı yönetüvdir. Temsilcilik ile iş gruppasına Ukraina içün keçici devirdeki adiyeniñ milliy şekilini (modelini) azırlamaq vazifesi berildi. Al-azırda bu azır olğan kontseptsiya Ukraina Prezidenti Ofisine teslim etilecektir.

Bu muim kontseptsiyanıñ amelge keçirilmesi içün uquq qorçalav organları semereli faaliyet yürsetip, Qırım yarımadasında insan aqlarınıñ ve halqara gumanitar uquqnıñ bozuluvı ile bağlı olğan er bir adiseni qayd etmeli ve böyle adiselerge lâyıq qıymet kesmeliler. Milliy polisniñ Qırım MC ve Aqyar şeerindeki Baş idaresine, Ukraina Havfsızlıq Hızmetiniñ Qırım MC-deki Baş idaresine ve Qırım MC savcılığına insan aqlarını qorçalav ve cenk cinayetlerini qayd etüv oğrundaki semereli işbirlikleri içün minnetdarlıq bildiremiz.

Medeniyet Nazirligi ile beraberlikte Temsilcilik 2020 senesi kiçik ayda (fevral) Kıyiv şeerinde kütleviy ”Age of Crimea” forumını keçirdi, işbu forumda ilk kere Ukraina Prezidenti Volodımır Zelenskiy iştirak etti, bunıñ neticesi olaraq 26 fevralni Qırım MC ve Aqyar şeeriniñ işğal etilmesine qarşılıq kösterüv künü olaraq ilân etken Ferman imzalandı.

Faaliyetimizniñ ayrı yönelişi – qırımtatar halqınıñ aq-uquqlarını qorçalavdır. Temsilcilik Qırımtatar Milliy Meclisi, siyasiy mabuslarnıñ abulqatları ve aile azaları ile daimiy alâqada bulunmaqta, milliy ve diniy sebeplerden taqip etüv aqqında halqara ortaqlıqnı haberdar etmektedir. 2020 senesi mayıs 18 künü, yani Qırımtatar halqınıñ soyqırım qurbanlarını hatıra künü munasebeti ile Ukraina Prezidentiniñ iştiragi ile bir sıra tedbirler keçirdik, “Bütünukrain onlayn mekep” çerçivesinde qırımtatarlarnıñ sürgün etilmesi aqqında videodersniñ azırlanuvında iştirak ettik.

Qırımnı qaytaruv oğrunda Ukraina Prezidentiniñ izçen siyaseti Daimiy Temsilcisi Anton Korıneviçniñ reberligindeki taqımnıñ kündelik faaliyetinde aks etile. 2019 senesi ilk qış (dekabr) ayında Qırım işğaliniñ uquqiy aqibetleri meselesi boyunca Ukraina-AB muzakerelerinde Ukrainanıñ reberligi, 2020 senesi saban (mart) ayında vaqtınca işğal etilgen Qırım MC ile Aqyar şeerinde insan aqları saasındaki vaziyetke bağışlanğan ”Appi Formulası” boyunca BMT Havfsızlıq Şurasınıñ toplaşuvında iştirak etüv, Felemenk, Gürcistan, ABD, İsviçre ve Estoniya memleketlerini ziyaret etüv yüz berdi. Misal olaraq, Felemenkte Temsilcilik taqımı vaqtınca işğal etilgen Qırımda Rusiye vatandaşlığı zorbalıqnen berilgenine bağışlanğan tedbirde iştirak etti, ABD-de ise ABD Kongressi Helsinki komissiyasınıñ diñlevlerinde çıqışta bulundı – bularnıñ episi Ukraina milliy menfaatlarınıñ halqara seviyede qorçalavnıñ bir qısımıdır.

Vatandaşlarnıñ muracaatlarınen kündelik çalışuvğa da emiyet berilmekte. Karantin ilân etilgeninden ve Qırım ile memuriy sıñırdaki KÇNN-nıñ faaliyeti sıñırlanğanından berli Temsilcilik 2000 yaqın muracaat qabul etti. Misal olaraq, 2020 senesi qural (mayıs) ayında 782 ariza alındı, bıltırnıñ aynı devirinde ise 80 ariza alınğan edi. Gumanitar ihtiyaçları olğan vatandaşlarnı memuriy sıñırdan keçirüv Temsilcilikniñ faaliyetinde müim yer aldı, böyleliknen pandemiya devirinde bile vaqtınca işğal etilgen Qırım sakinleri ile alâqa saqlanıp qalmaqtadır. Ğayrıdan integratsiya Nazirligi, adliye Nazirligi, Ukraina halq deputatları ve cemaat aqqorçalayıcı teşkilâtlar ile beraberlikte vaqtınca işğal etilgen Qırımda yüz bergen doğuv ve ölüm adiselerini tasdıqlav ile bağlı olğan memuriy ceryanğa deñişmeler kirsetüv üzerinde iş alıp barılmağa devam ete.

Bayağı iş yapıldı, amma ileride pek çoq planlarımız bar: Rusiye Federatsiyasına qarşı sanktsiyalar siyasetini quvetleştirmek, vaqtınça işğal etilgen topraqlarnı ğayrıdan integratsiya etüv Nazirligi ve diger akimiyet organlarınen beraber Qırım meseleleri ve Qırımnı qaytaruv boyunca bir resmiy fikirge kelmek, em bizim memlekette, em de çetelde cemaatnı Qırımda insan aqları saasında vaziyet aqqında haberdar etmek, müim memuriy, tıbbiy, notarial ve başqa hızmetlerge Qırımda yaşağan vatandaşlarımıznıñ irişimlerini qolaylaştırmaqtır.

Er şeyni istegenimiz qadar tez ve mükkemmel şekilde yapıp olamağanımıznı da añlaymız. Ukraina vatandaşlarınıñ qoltutuvı, siziñ faydalı teñkidiñiz, teklifleriñiz, muracaatlarıñız ve seslenüvleriñiz olmadan bunıñ yarısını bile yapıp olamaz edik. Beraberlikte müim maqsatqa – Qırım üzerine ukrain bayrağınıñ qaytarılmasına beraber irişe bilecegimizge inanamız.